Επιπλοκές στην εγκυμοσύνη

Το 95% των κυήσεων είναι ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ. Αυτό σημαίνει ότι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν παρουσιάζεται καμία παθολογική κατάσταση. Στα πλαίσια μίας ‘‘φυσιολογικής’’ εγκυμοσύνης περιλαμβάνονται ναυτίες, συχνοουρία, συναισθηματικές διαταραχές, δύσπνοια και καούρα. ΔΕΝ περιλαμβάνονται όμως οι συνθήκες εκείνες που μπορεί να προκαλέσουν επιπλοκές. Διαβάστε παρακάτω για να μάθετε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με ορισμένες από τις πιο κοινές ασθένειες, όπως, το άσθμα, ο ερυθηματώδης λύκος, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ή η δρεπανοκυτταρική αναιμία.

Το βρογχικό άσθμα χαρακτηρίζεται από βρογχόσπασμο (που εκδηλώνεται κυρίως με συριγμό και σύντομη αναπνοή) και από υπερέκκριση των αεροφόρων οδών (που εκδηλώνεται με βήχα). Οφείλεται σε αλλεργικούς και άλλους παράγοντες (λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος, κρύος αέρας, συναισθηματικοί λόγοι κλπ). Ενώ η συχνότητα του άσθματος αναφερόταν στο 1% στη διάρκεια της κύησης, σήμερα αποτελεί μια όλο και συχνότερη διαταραχή. Όπου είναι δυνατόν, πρέπει να γίνεται πρόληψη με αποφυγή των αλλεργιογόνων παραγόντων που έχουν εντοπιστεί.

Πολλά δύσκολα θέματα προκύπτουν όταν ο καρκίνος διαγνωστεί σε μια έγκυο γυναίκα. Η διάρκεια της θεραπείας εξαρτάται από τις εκάστοτε συνθήκες της παρούσας εγκυμοσύνης και από το αν ο καρκίνος διαγνώστηκε πριν από την εγκυμοσύνη ή ενώ η γυναίκα ήταν ήδη έγκυος.

Ως ανεπάρκεια του τραχήλου της μήτρας ορίζεται η κατάσταση εκείνη κατά την οποία ο τράχηλος διαστέλλεται (ανοίγει και λεπταίνει) λόγω των πιέσεων από το αναπτυσσόμενο έμβρυο και τη μήτρα πρόωρα με άμεσο κίνδυνο αποβολής του κυήματος.

Δερματικές αλλαγές αναμένονται να συμβούν φυσιολογικά στην εγκυμοσύνη. Το δέρμα υφίσταται μεταβολές στη διάρκεια της κύησης λόγω ορμονικών και μεταβολικών επιδράσεων. Οι αλλαγές αυτές περιλαμβάνουν την υπερχρωμάτωση, το χλόασμα, αγγειακές αλλαγές και μεταβολές στις τρίχες, τα νύχια και τους αδένες. Το χλόασμα (μέλασμα ή μάσκα της κύησης) είναι ένας τύπος “μελάνωσης’’ του προσώπου που αναφέρεται μέχρι στο 70% των εγκύων γυναικών.

Ο ερυθηματώδης λύκος και η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι αυτοάνοσες αγγειακές διαταραχές του κολλαγόνου. Στις γυναίκες κι οι δύο αυτές παθήσεις παρουσιάζουν προδιάθεση εμφάνισης κατά την αναπαραγωγική τους ηλικία.

Αυτό είναι ένας όρος που περιλαμβάνει διάφορες παθολογικές καταστάσεις που σχετίζονται με ανωμαλίες του πλακούντα.

Πολλές γυναίκες υποφέρουν από ήπιους πονοκεφάλους νωρίς στην εγκυμοσύνη. Ωστόσο, το σύμπτωμα αυτό δεν πρέπει να αγνοηθεί.

Το σύνδρομο χαρακτηρίζεται από αιμόλυση, αυξημένα ηπατικά ένζυμα και χαμηλό αριθμό αιμοπεταλίων (HELLP: Hemolysis, Elevated Liver enzymes, Low Platelet count). Εμφανίζεται στο 50% των εγκύων με εκλαμψία αλλά συχνά μπορεί να εμφανιστεί με μέτρια αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Προδιαθεσιακοί παράγοντες είναι η μεγάλη ηλικία της γυναίκας και η πολυτοκία.
Η αναιμία είναι ένα συνηθισμένο πρόβλημα σε ολόκληρο τον κόσμο και μία από τις συχνότερες επιπλοκές που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη. Εξαιτίας των φυσιολογικών αλλαγών που παρατηρούνται κατά την εγκυμοσύνη, η αναιμία είναι ακόμη πιο συχνή από ό, τι σε μη έγκυες γυναίκες. Είναι συνδεδεμένη με την κακή διατροφή και την έλλειψη αντίστοιχης φαρμακευτικής αγωγής. Η αναιμία στη διάρκεια της κύησης είναι συνήθως σιδηροπενική (λόγω έλλειψης σιδήρου) ή μεγαλοβλαστική (λόγω έλλειψης φυλλικού οξέως ή βιτ. Β12).

Οι διάφοροι τύποι θρομβοπενίας καθώς και αιμοσφαιρινοπαθειών είναι διαταραχές του αίματος που μπορεί να εκδηλωθούν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτό δε συμβαίνει συχνά, όμως μπορεί να έχει πολύ σοβαρές επιπλοκές.

Οφείλεται σε γενετική ανωμαλία και χαρακτηρίζεται από γρηγορότερη καταστροφή των ερυθρών αιμοσφαιρίων από εκείνη που συμβαίνει φυσιολογικά. Η φυσιολογική λειτουργία του μυελού των οστών δε μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτό το ρυθμό καταστροφής. Η διάγνωση γίνεται με ηλεκτροφόρηση της αιμοσφαιρίνης και το τεστ δρεπανώσεως. Αυτή η κατάσταση παρουσιάζει μια σειρά από μοναδικές προκλήσεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Η θρομβοφλεβίτιδα προκαλείται λόγω φλεγμονής και σχηματισμού θρόμβου σε μία ή περισσότερες από τις φλέβες σας. Η σηπτική πυελική θρομβοφλεβίτιδα είναι θρόμβωση των πυελικών αγγείων, με συνύπαρξη φλεγμονής (συνέπεια πυελικής μόλυνσης). Η πρόωρη ρήξη των υμένων, καθώς και η καισαρική τομή αποτελούν προδιαθεσιακούς παράγοντες.

Παρότι σπανίζουν οι περιπτώσεις νεφρικής νόσου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, κάτι τέτοιο μπορεί να επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις (στην εγκυμοσύνη).
Σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια κοινή νευρολογική διαταραχή που επηρεάζει γενικά νέους ενηλίκους. Η ακριβής αιτία αυτής της νευρολογικής διαταραχής είναι ασαφής.

Η σοβαρή περιοδοντική νόσος σε έγκυες γυναίκες έχει αποδειχθεί ότι επταπλασιάζει τον κίνδυνο γέννησης πρόωρου και λιποβαρούς νεογνού, γι’ αυτό συστήνεται να διενεργείται και οδοντιατρική εξέταση στα πλαίσια του προγεννητικού ελέγχου.

ΑΒΟ ασυμβατότητα προκύπτει όταν ο τύπος αίματος του εμβρύου είναι διαφορετικός από τον τύπο του αίματος της μητέρας. Όταν διαφέρουν οι τύποι του αίματος, η μητέρα δημιουργεί αντισώματα εναντίον του εμβρύου. Ο οργανισμός της μητέρας μπορεί να του «επιτεθεί» σε μια προσπάθεια να «αμυνθεί» κατά του αίματός του που δεν είναι συμβατό με το δικό της, καθώς τα αντισώματα αυτά διαπερνούν τον πλακούντα και αρχίζουν να καταστρέφουν κύτταρα του αίματος του εμβρύου.

Η παρουσία αμνιακών ταινιών (ινώδεις ζώνες που μπορεί να εγκλωβίσουν το έμβρυο) μέσα στον εμβρυϊκό σάκο προέρχεται από πρόωρη ρήξη του αμνίου (πλακούντα) και τα ευρήματα ποικίλουν. Παρατηρείται έλλειψη δαχτύλων του χεριού ή του ποδιού, παραμορφώσεις του προσώπου (λαγώχειλος, λυκόστομα, μικρογναθία), ανωμαλίες του τοιχώματος της κοιλίας, ή εγκεφαλοκήλη.

Η πάρεση (ελαφρά παράλυση των μυών) του βραχιονίου πλέγματος και το κάταγμα της κλείδας είναι εμβρυϊκοί τραυματισμοί που μπορεί να προκύψουν σε ένα δύσκολο κολπικό τοκετό. Αυτές οι βλάβες συμβαίνουν συνήθως όταν στον τοκετό είναι δύσκολο να βγουν οι ώμοι το εμβρύου (δυστοκία ώμων) σε ένα βρέφος με μακροσωμία (δηλαδή μεγαλόσωμο και με μεγάλο βάρος).

Το σύνδρομο Down (ή αλλιώς Τρισωμία 21) περιγράφει μια χρωμοσωμική ανωμαλία, που περικλείει ένα σύνολο χαρακτηριστικών, τα οποία υπάρχουν εκ γενετής στους φορείς της γενετικής αυτής βλάβης και αφορούν παρεκκλίσεις στη σωματική διάπλαση, τη νοητική ανάπτυξη και την ψυχοκοινωνική εξέλιξή τους. Είναι η πιο συχνή γενετική ανωμαλία, αφού εμφανίζεται σε περίπου 1 στις 900 γεννήσεις.

Υπολειπόμενη ενδομήτρια ανάπτυξη ή καθυστέρηση της ανάπτυξης του εμβρύου είναι η κατάσταση εκείνη κατά την οποία το έμβρυο υστερεί αναπτυξιακά και θρεπτικά (δηλαδή σε βάρος) σε σχέση με το αναμενόμενο για την ηλικία κύησης.

Η μακροσωμία είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται στη μαιευτική και γυναικολογία για να περιγράψει έμβρυα μεγάλα συγκριτικά με την ηλικία κύησης. Το ποσοστό εμβρύων με βάρος που υπολογίζεται πάνω από 4000 γραμμάρια είναι περίπου 5%, ενώ το ποσοστό των εμβρύων που έχουν βάρος πάνω από 4500 γραμμάρια υπολογίζεται στο 0,5-1%.

Ως εμβρυϊκός ορίζεται ο θάνατος που επιτελείται μετά την εικοστή εβδομάδα της κύησης (δηλαδή από τον πέμπτο μήνα κι έπειτα) και αποτελεί το 50% όλων των περιγεννετικών θανάτων. (Πριν από την 20η εβδομάδα θεωρείται αυτόματη αποβολή).

Οι εξετάσεις αυτές έχουν σχεδιαστεί για τον έλεγχο του πλακούντα ώστε να αξιολογείται αν μεταφέρονται τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, καθώς και οξυγόνο στο έμβρυο.

Προκύπτει όταν το έμβρυο ή το νεογέννητο εισπνεύσει μηκώνιο (ουσία που συγκεντρώνεται στο έντερο του εμβρύου και αποτελεί τα πρώτα του κόπρανα), το οποίο θα μπορούσε να εισχωρήσει στους πνεύμονες, περνώντας αργά από τις ανώτερες στις κατώτερες αεροφόρες οδούς με αποτέλεσμα την επιδείνωση της αναπνευστικής λειτουργίας.

Στην πρόωρη αποκόλληση, ο πλακούντας αποκολλάται από τη μήτρα πριν τον τοκετό του εμβρύου. Η αποκόλληση αναμένεται να γίνει φυσιολογικά ύστερα από την πλήρη έξοδο (γέννηση) του εμβρύου.

Προδρομικός ονομάζεται ο πλακούντας που προσφύεται ‘‘προδρομικά’’, δηλαδή σε κατώτερο τμήμα της μήτρας. Μπορεί να βρίσκεται πολύ κοντά ή να καλύπτει το έσω τραχηλικό στόμιο, με αποτέλεσμα ο φυσιολογικός τοκετός να καθίσταται δύσκολος ή τις περισσότερες φορές αδύνατος.

Ονομάζεται ο τοκετός που συμβαίνει πριν από τη 37η εβδομάδα της κύησης. Ο πρόωρος τοκετός αποτελεί μία από τις πιο σοβαρές μαιευτικές επιπλοκές. Περίπου 1 στις 10 κυήσεις καταλήγει σε πρόωρο τοκετό ενός μικρού βρέφους.

Ο όρος «καθ’ έξιν» εκτρώσεις ή αποβολές χρησιμοποιείται στις περιπτώσεις εκείνες όπου υπάρχουν 3 ή περισσότερες διαδοχικές αυτόματες αποβολές χωρίς να έχει μεσολαβήσει τοκετός. Πρόκειται, δηλαδή, για εμβρυϊκές απώλειες σε ηλικία κύησης μικρότερη από 20 εβδομάδες και με έμβρυα που ζυγίζουν κάτω από 500 γραμμάρια.

Επιστήμονες στον τομέα της υγείας έχουν εκδώσει νέα οδηγία σχετικά με τους κινδύνους που μπορεί να προκύψουν από την κατανάλωση ψαριών, διότι η αυξημένη συγκέντρωση υδραργύρου σε ορισμένα είδη ψαριών μπορεί να επηρεάσει την ομαλή ανάπτυξη του εμβρύου. Επομένως, πρέπει να καταναλώνονται με προσοχή.